Een klooster op een heuvel

Zondag 12 september 2010
Gisteravond waren we nog in het dorp waar de gids Eddy is opgegroeid, in Bayankhongor. Hadden we die avond daarvoor bij de familie in de ger gegeten, vanavond stond er barbecue op het programma. De familie zou naar de plaats komen waar wij ons bivak hadden, bij de rivier. Rond een uur of 6 kwam iedereen, de hele familie te weten: moeder, twee tantes, twee ooms, oma, vriendin van oma, twee neefjes en een nichtje. De vader van Eddy was de stad uit, die kon er niet bij zijn. Nu had bijna niemand van ons zin in deze barbecue, omdat men vreesde voor het eten wat we zouden krijgen. Maar we konden niet weigeren, alles was al voorbereid, alle potten en pannen werden uit de auto gehaald, een zak hout werd opengemaakt en de zwager begon een vuurtje te maken, gewoon op de grond. Dat de wind de rook rechtstreeks op het wasgoed van Tiny, Sjors en Alex blies, daar werd niet naar gekeken. Toen het vuur goed brandde werd er een soort melkbus op het vuur gezet, met daarin aardappels, ui, peen, stenen en vlees. Ja, stenen! Deze stenen waren ter plekke verzameld, gewassen in het water van de rivier en warm gemaakt. Toen de groenten en het vlees in de melkbus gingen, werden de hete stenen er tussen gelegd, zodat ze de warmte af konden geven aan het vlees, om zo het vlees gelijkmatiger te garen. Op het moment dat de deksel er weer af ging, werd alles uit de melkbus gevist, ook de stenen, en groente en piepers gingen in een pan, het vlees in een schaal en de hete stenen werden uitgedeeld onder de Mongoolse familieleden. Het was de bedoeling om deze stenen vast te houden van de ene in de andere hand, tot ze afgekoeld waren. Dat zou ontspannend werken, vertelde Eddy mij. En hij pakte ook enthousiast een steen aan van zijn moeder, glimmend van het vet van het vlees. Ondertussen stonden wij Nederlanders er een beetje sceptisch bij te kijken. Eat, eat, werd er geroepen, en ik begon dus maar met de kleine zoete broodjes die ook uit de kofferbak van de auto waren gekomen. Wat groente er bij, dezelfde als gisteren, en ja, ik vond dat ik toch uit beleefdheid een stukje vlees moest pakken uit de pan. Ik zocht een stuk met weinig vet, maar dat was niet te vinden. Dan maar een stuk met veel bot en weinig vlees, dat lukte wel. Er werden door ons wat grapjes gemaakt over het vlees. Het was schapenvlees, maar dan enkel botten met weinig vlees. Maar wel veel! Ik plukte aan het stuk vet en legde dat ongemerkt op de grond. Jakkes, een zwarte haar? Alex vond ook al een haar in zijn eten, maar blijkbaar was dat normaal, want ik zag de moeder van Eddy ook af en toe met haar vingers iets uit het eten vissen. Ik ontkwam gelukkig aan de ronde met paardenmelk en ook de geitenwodka sloeg ik over. (Geitenwodka is gemaakt van de resten van geitenmelk. Als er koekjes worden gemaakt van geitenmelk dan maakt men een soort hangop, het water uit de melk wordt weer gebruikt voor het maken van Wodka, minder sterk dan normale wodka en met een duidelijke geitensmaak.) Door veel te fotograferen viel het hoop ik niet zo op dat ik geen tweede stukje vlees nam. Nee, Mongoolse barbecue is ons toch niet echt goed bevallen.
Er zijn wat spanningen in de groep. Dat was al eerder, heb ik ook al eerder vermeld, maar er komen steeds meer irritaties bij. Een van de grootste irritaties van de anderen is dat wij langzamer zijn. Dat wisten we van te voren, we hebben van te voren ook aangegeven dat wij iedere dag wel eerder wilden vertrekken, koffiepauzes zouden overslaan, het geen punt vonden om later aan te komen, maar dat kan dus niet in Mongolië: er is geen bewegwijzering en wij spreken de taal niet. De vele tracks die door het land lopen lijken bijna op een spinnenweb en voor je het weet zit je verkeerd. Dat is heel jammer, maar niets aan te doen. Je hebt in de meeste gevallen echt een gids nodig. Dus rijden we in het tempo van de Bigfoot door dit land, tot ergernis van de meeste anderen. Vandaag kregen we zelfs te horen dat wij (Henk en Hetty) een probleem waren, en dat wij dat maar op moesten lossen. Ik voelde al langer dat men zich aan ons ergerde en ik kan het ook wel begrijpen, maar dit was wel een heel vervelende mededeling. Als wij alles van te voren hadden geweten, dan waren we niet met de Bigfoot gegaan, als de anderen alles van te voren hadden geweten dan hadden ze ook gezegd dat ons plan onmogelijk was. Maar we wisten het niet van te voren, we wisten niet dat de wegen zo slecht waren en dat er geen bewegwijzering is. Dus zitten we met zijn allen in een vervelende situatie en vind ik niet dat wij (Henk en ik) het probleem zijn. Ik wil graag bij het oorspronkelijke plan blijven (samen door Mongolië reizen) maar de anderen denken er dus anders over. Jammer.
Maar goed, vandaag eindigde de rit bij een klooster. Daar was niet veel meer te zien dan een hoofdgebouw en een aantal bijgebouwtjes, niet meer bewoond, we konden er dus ook niet in, maar het was wel de moeite waard om even te bekijken. En nu staan we op de heuvel en kijken neer op dat klooster. Wellicht kunnen we vanavond even met zijn allen mediteren hier op de heuvel, dan kunnen we morgen weer met frisse moed verder.

Dinsdag 14 september 2010
We zijn inderdaad met frisse moet vanaf de heuvel weer vertrokken, hebben nog een klooster bezocht en een heilige penis bekeken. Na de lunch besloten Folkert en Sjors met hun partners om in eigen tempo met behulp van de Ozzy Explorer naar de Hot Water Springs te rijden en wij zouden met Alex en Eddy in het tempo van de Bigfoot er achter aan komen. Maar toen we bij de Hot Water Springs kwamen, was er nog geen Toyota te zien. Wellicht hadden ze zich in de track vergist? Zaten ze ergens aan de andere kant van de berg en konden ze er niet overheen? Wij besloten toch maar vast in bad te gaan, wat een weldaad was dat na al dat gehobbel over de Mongoolse wegen. In de buitenlucht, water dat ergens uit de bergen komt van 80 graden dat afgekoeld wordt met koud water tot er een weldadig warm bad is waarin je je heerlijk kunt ontspannen. Wat er in dat water zit weet ik niet, maar mijn zilveren sieraden werden goudkleurig! Tijdens het relaxen werden we nog getrakteerd op een spontane roofvogelshow: 3 van die grote jongens zwermden boven het veld, verjoegen elkaar uit het eigen territorium, vingen af en toe een veldmuisje en dat alles vlak boven ons hoofd. De yaks graasden vredig bij het warme bad en maakten gekke geluiden, een soort knorren leek het wel. Twee uur lang hebben we liggen weken, het vuil en stof van de afgelopen dagen was verdwenen.
Helaas bleek vanmorgen dat onze 4 reisgenoten de Hot Springs niet hadden kunnen vinden en al vast waren doorgereden naar de volgende locatie op het programma. Omdat we twee dagen bij de Hot Springs zouden blijven, hebben we ons programma aangepast en (Plan C of D was nu in werking). Na nog een snel warm bad in de vroege morgen vertrokken we om 9 uur al weer richting Tsetserleg, waar de anderen waren. Helaas is communicatie altijd en overal een moeilijke zaak, en zo ook hier. Onze reisgenoten hadden niet begrepen dat er een extra dag zou zijn, hadden aangenomen dat wij direct om 08.15 uur al zouden vertrekken (toen lagen we dus heerlijk in het warme bad) en zijn doorgereden naar de volgende locatie. Contact via het bakkie was niet meer mogelijk, gezien de grote afstand die er tussen de auto’s was, maar gelukkig konden we elkaar nog wel een sms sturen. En nu staan wij met zijn viertjes ergens onderweg naar het White Lake, hebben we begrepen dat de anderen daar vroeg in de middag al zijn aangekomen en morgenochtend weer verder willen rijden. Splitsen onze wegen zich hier? Het is nog niet helemaal duidelijk, we zullen het maar even afwachten. Voorlopig hebben we het wel gezellig met zijn viertjes en ik voel me niet meer zo opgejaagd omdat we langzamer zijn. Morgen weer een dag, misschien tijd voor plan E?

Woensdag 15 september 2010
Vulkaankrater en geit slachten
We staan hier bij een ger, maken ons klaar voor de nacht en zijn omsingeld door de kudde geiten en schapen van de nabije ger. Heel bijzonder, zo’n kring van dieren om de Bigfoot heen. Het was sowieso een bijzondere dag. Ik heb voor het eerst een vulkaankrater beklommen en voor het eerst gezien hoe een geit werd geslacht. Bij de koffiestop van vanmorgen zagen we dat gebeuren. “Leuk om foto’s van te maken”, zei Henk, en tot mijn eigen verwondering vond ik het inderdaad wel een interessant gebeuren. Ik had zoiets nog nooit gezien en keek mijn ogen uit: snel, vakkundig en zonder aarzelen werd eerst zijn jasje uitgetrokken en vervolgens alle ingewanden er uit gehaald. Zonder knoeien werd alles een voor een verwijderd, in een bak gelegd en dat alles met slechts een scherp mes. De vrouw des huizes bood ons ondertussen schapenkoekjes en geitenthee aan maar ik verschool me weer achter het fototoestel om toch maar aan de thee te ontkomen.
Bij de stop voor de nacht reden we weer richting een ger bij de doorgaande route. We hadden al van Eddy gehoord dat reizigers langs de doorgaande weg vaak bij een ger aankloppen voor eten of onderdak. Dat is hier in Mongolië heel normaal. Of ze er dan ook voor betalen is me nog niet helemaal duidelijk, maar ik neem aan van wel. In ieder geval zijn we altijd welkom en Eddy, die in een tent slaapt, weet het iedere keer te regelen dat hij in de ger kan slapen. Wel slim bekeken, want de nachten zijn koud, het vriest inmiddels wel een graad of 5 tot 8, en in een tentje met een slaapzak is dan ook niet alles.
Vanavond hebben we ons dus eerst netjes voorgesteld, wederom schapenkoekjes gegeten die dit keer erg lekker waren en ik heb de baby bewonderd en volop gefotografeerd. Daarna ben ik gaan koken voor Henk, Alex, Eddy en mijzelf: aardappelpuree, gekookte witte kool met kerriesaus en knakworstjes. Toen ik bijna klaar was met koken kwam de man van de ger aankloppen: hij wilde wel een kijkje nemen in de Bigfoot. Natuurlijk kun je dan na zoveel gastvrijheid niet zeggen dat hij niet welkom is omdat we juist gaan eten dus hebben we plaats gemaakt, een bord erbij gepakt en heeft hij meegegeten. Van Eddy hoorden we al dat Mongolen heel beleefd zijn, ze zeggen altijd nee, maar bedoelen eigenlijk ja. Dat verklaart ook waarom je toch thee krijgt als je gebaart dat je niets wil hebben. Dus vragen of deze man mee wilde eten deed ik maar niet, want hij zou toch nee zeggen. Volgens mij heeft het hem wel gesmaakt, want hij heeft twee keer opgeschept.
We hebben trouwens vanmorgen nog even contact gehad met onze medereizigers via de zender. Ze waren teruggereden naar het dorp waar de vulkaan was en we zaten dus bij elkaar in de buurt. Ze lieten ons weten vandaag door te rijden naar het volgende punt van ons programma, weer een bijzonder meer dat ongeveer 200 km verder ligt. Prima, de hoofdtrack kunnen ze goed volgen met de Ozzy Explorer en misschien is het goed om even wat afstand van elkaar te nemen.
En nu zijn we dus klaar om te gaan slapen en helemaal omsingeld door een kudde schapen en geiten, die verwonderd staan te kijken naar ons en onze voertuigen. Maakt niets uit, we zitten hoog en droog in onze Bigfoot. Als ze maar niet snurken, dan mogen ze van mij rustig blijven staan.

Donderdag 16 september 2010
Ik heb een schoenentic. Ik zie overal schoenen liggen langs de weg. Ik kan het niet laten om iedere dag het aantal schoenen te tellen dat ik zie. Gisteren waren het er 13; 11 enkele schoenen en een paar. Vandaag waren het er slechts 8. Ik schat dat ik sinds het begin van de rondreis door Mongolie al meer dan 100 schoenen heb zien liggen. Geloof me maar, ik verzin het niet! Als ik zo’n schoen zie liggen vraag ik me af hoe dat dan wel kan. Iemand kan toch niet zo maar een schoen verliezen, die mis je toch direct, dan ga je toch terug om hem te halen? Ik stel me dan zo voor dat er twee mensen op een motor rijden en dat een van beiden een schoen verliest als ze weer eens gelanceerd worden op zo’n hobbel in de weg. Dan roep je toch: stop, ik verlies mijn schoen! Maar nee hoor, genoeg schoenen te vinden. Kijk, er liggen ook wel slippers, en dan snap ik wel dat je die makkelijk verliest, maar je wilt toch wel met twee slippers op de plaats van bestemming komen? Die haal je toch ook even op als je er eentje laat vallen? Mongolen blijkbaar niet. Die laten zo’n schoen gewoon liggen. Al zie ik onderweg geen enkele Mongool lopen met slechts één schoen aan zijn voeten. Ik vind het een enorm intrigerend onderwerp. Ik durf het eigenlijk niet te zeggen, maar graag zou ik van al die schoenen een foto maken. Een soort verzameling maken van alle schoenen die ik onderweg tegenkom. Lijkt me leuk, zo’n bonte verzameling gympen, slippers, laarsjes, sandalen en kapotte schoenen. Maar Henk ziet me aankomen als ik gemiddeld 10 keer per dat roep: stop! Een schoen!
Ik heb Eddy al gevraagd of het fenomeen van verloren schoenen bekend is in Mongolie. Hij keek me erg verbaasd aan. Ik heb Alex gevraagd of hij ook schoenen ziet, maar hij keek alsof ik vroeg of hij ze ook ziet vliegen. Terwijl hij toch ook steeds op de weg zit te kijken in verband met de vele hobbels en kuilen. Heb ik dan echt zo’n tic?
Vanavond hebben we even de foto’s van Alex op mijn laptop gezet: hij heeft onderweg wat leuke foto’s genomen van ons in actie en die wilden we graag alvast overnemen. Tijdens het bekijken van al die foto’s roep ik plotseling: schoen! En ja hoor, op een van de foto’s van Alex staat zo’n verloren schoen. Gelukkig maar, dit is het bewijs, nu kunnen ze me niet meer voor halve zool verklaren! (zie foto met de hond, rechts onder een verloren Nike)

Vrijdag 17 september 2010
Vandaag waren de wegen weer redelijk, we konden goed doorrijden. Aan het eind van de middag gingen we nog even tanken in een dorpje, voordat we kamp gingen maken. Toen vlak na dat dorp een goed plekje gezocht voor de nacht, maar Henk ontdekte al snel dat we wel betaald hadden voor de diesel, maar dat er geen druppel in de tank was gekomen. Ik was al begonnen met het avondeten maar deed de keukenlaatjes weer op slot en we gingen terug natuurlijk! De man van de pomp was spoorloos, dus Eddy nam het initiatief om samen met Alex naar de plaatselijke politie te rijden. Henk en ik bleven bij de pomp achter en na enige tijd verscheen toen toch weer de pompbediende. Henk wist met gebarenduidelijk te maken wat er aan de hand was, maar hij speelde verbazing en onschuld. Alex en Eddy kwamen ook weer bij de pomp; de politie was niet voor dit soort zaken in actie te krijgen, begrepen we van Eddy. En omdat de pompbediende bleef beweren dat zijn pomp in orde was, zijn we uiteindelijk maar vertrokken. Je krijgt in dit soort zaken toch geen gelijk, al wisten we zeker dat we bedrogen waren. Het was een wijze les: als je geholpen wordt door een pompbediende, let dan altijd op of er iets uit de pomp komt. Vooral in kleine dorpjes in dit soort landen, waar je geen bonnetje krijgt na het tanken.
Het slechte begin van de avond werd helemaal goed gemaakt door de oudste bewoner van de ger, waarbij we gestopt waren. Het was een man van 76 jaar, in traditionele kleding. Toen we met zijn vieren aan de spaghetti zaten, klopte hij aan met het verzoek of hij binnen mocht komen. Ik wist niet wat ik zag, toen ik in de deuropening keek. Hij droeg een prachtige rode jas en een muts met een piek er op. Natuurlijk, kom binnen, ook een bordje spaghetti? Ja, dat wilde hij wel. En terwijl hij onhandig met mes en vork mijn kookkunsten testte, maakte ik foto’s van deze prachtige karakteristieke man. En onder het genot van een Mongools pilsje beantwoordde hij alle vragen die we hem stelden. Geweldig, dit was weer een mooie ervaring.

Zaterdag 18 september 2010
Zoals we al vaker deden, stopten we vanmiddag weer in de buurt van een ger om onze lunch te gebruiken. Ik zag direct al een aantal kleine kinderen nieuwsgierig op ons af komen. Eddy sprak een wat oudere jongen aan, en ik probeerde contact te krijgen met de kleintjes. Alex deelde M&M’s uit waar verheugd op gereageerd werd. Toen we zo een kleine 10 minuten wat hadden gestaan en gekeken, maakte ik de eerste foto’s van een guitig jongetje. Hij leek eerst wat verlegen, maar kwam al snel kijken wat het resultaat van mijn actie was. Ik zat op mijn hurken en liet hem het resultaat op de camera zien. Aan zijn snuitje te zien vond hij het wel leuk. Zijn 2 zusjes wilden ook wel op de foto. En al snel waren de kinderen over hun verlegenheid heen en wezen ze mij aan van wie ik een foto moest maken. Ook een van oma, en een van papa, en een van het kleine zusje.
Eddy had ondertussen contact met wat andere mensen die inmiddels met een klein busje waren gearriveerd. Hij kwam ons vertellen dat hij een verrassing had: we kregen een live demonstratie van het beroemde ‘throat singing’, het zingen vanuit de keel. Dat is een speciale techniek, die je niet zo maar onder de knie hebt, daar moet je wel een aantal jaren voor oefenen. Een van de mannen beheerste deze techniek en wilde dat ons wel laten horen. Nou, ik wist in eerste instantie niet wat ik hoorde! Ik zag de mond van de man wel iets bewegen, maar kon me niet voorstellen dat het geluid dat ik hoorde daadwerkelijk uit deze mond kwam. Ik kan het zo niet beschrijven, maar we hebben er met de camera een filmpje van gemaakt.
Vervolgens was er nog een jong meisje dat zich voor ons ging omkleden in traditionele Mongoolse (dans) kleding en voor ons wilde dansen. Ze had een CD met muziek, die we afspeelden via de CD-speler van de Bigfoot, volume voluit en deur open. En toen danste ze voor ons. Het was een dans vol symboliek, ik vermoed iets van zaaien en oogsten. Ze draaide rond en lachte en het was mooi om naar te kijken. We lunchten vandaag wel heel erg laat, maar dat gaf niets: we hadden weer prachtige foto’s en het was weer een prachtige ervaring.
De rit ’s middags was ook fantastisch, als er een hemel op aarde is, dan is het hier: wat is het landschap onbeschrijflijk mooi! Wat een schitterende kleuren. Jammer dat de foto’s dat niet zo goed kunnen weergeven. En nu staan we weer bij een schitterend meer en hebben een ongelooflijk mooie zonsondergang gezien. Morgen is het een korte rit naar de stad. Dan gaan we maar eens uit eten met z’n viertjes. Want morgen hebben we iets te vieren.